uri ng pamahalaang itinatag ng spain sa pilipinas
Uri ng Pamahalaang Itinatag ng Spain sa Pilipinas
Sagutin:
Noong sinakop ng Espanya ang Pilipinas, ipinakilala nila ang iba’t ibang uri ng pamahalaan upang pamahalaan ang kanilang bagong kolonya. Ang mga uring ito ay sumasaklaw mula lokal hanggang pambansang antas at layuning gawing epektibo ang kanilang kolonyal na pamamahala. Narito ang ilan sa mga pangunahing uri ng pamahalaang itinatag ng Espanya sa Pilipinas:
1. Pambansang Pamahalaan (Central Government):
Gobernador-Heneral: Ang pinakamataas na opisyal na Espanyol sa Pilipinas ay ang Gobernador-Heneral. Siya ang kinatawan ng Hari ng Espanya sa kolonya at may malawak na kapangyarihan sa lahat ng aspeto ng pamamahala, kabilang ang mga sibil, militar, at eklesyastikal (panrelihiyon). Ang Gobernador-Heneral ay may mga sumusunod na kapangyarihan:
- Tagapagpaganap: Binibigay ng Gobernador-Heneral ang mga dekreto at kautusan mula sa Hari at sa Espanya.
- Lehislatura: May kapangyarihang magtalaga ng mga pinuno ng iba’t ibang lalawigan at bayan.
- Hukom: May autoridad na magpatupad ng mga batas at magbigay ng parusa sa mga nagkasala.
2. Rehiyonal na Pamahalaan (Regional Government):
Alcalde Mayor: Sa mga pangunahing lalawigan, ang Alcalde Mayor ang namumuno. Siya ay itinalaga upang pangasiwaan ang lahat ng aspeto ng lokal na pamamahala, tulad ng koleksyon ng buwis, pagpapatupad ng mga batas, at pagpapanatili ng kapayapaan.
Corregidor: Namumuno sa mga espesyal na distrito o corregimientos, ang Corregidor ay responsable sa pagpapanatili ng kapayapaan at kaayusan, lalo na sa mga lugar na may mataas na antas ng kaguluhan o pagkilos ng mga katutubo.
3. Lokal na Pamahalaan (Local Government):
Pueblo: Ang mga bayan (pueblo) ay pinamumunuan ng Gobernadorcillo. Siya ang tumatayong pinuno ng munisipalidad at responsable sa pangangasiwa ng mga lokal na aktibidad tulad ng ekonomiya, kalusugan, at edukasyon.
Barangay: Sa pinakamaliit na yunit, ang bawat barangay ay pinamamahalaan ng isang Cabeza de Barangay. Ang kanilang pangunahing tungkulin ay ang koleksyon ng tributo o buwis mula sa mga residente ng barangay, pati na rin ang pagpapanatili ng kaayusan sa kanilang nasasakupan.
4. Simbahan (Ecclesiastical Government):
Mga Prayle at Obispo: Isa sa mga mahalagang bahagi ng kolonyal na pamahalaan ay ang Simbahan. Ang Espanyol na kolonyal na pamamahala ay malapit na konektado sa Simbahang Katoliko. Ang mga prayle (pare) at obispo ay may napakalaking impluwensiya sa mga mamamayan at hawak nila ang mga posisyon na may kapangyarihang panrelihiyon at sibiko.
Reduccion: Isang patakaran na ipinatupad kung saan inilipat ang mga kalat-kalat na pamayanan sa mas malalaking komunidad o pueblo upang mas madaling pamahalaan at turuan ng Kristiyanismo.
5. Recopilación de Leyes de las Indias:
Itong koleksiyon ng mga batas na ipinatupad sa buong kolonya ay nagsilbing pangunahing batayan ng mga regulasyon at patakaran. Nilalayon nitong magbigay ng pantay na pamamahala at proteksyon sa mga mamamayan.
Sa kabuuan, ang pamahalaang Espanyol sa Pilipinas ay isang kombinasyon ng sibil at eklesyastikal na pamahalaan, na pinamamahalaan ng iba’t ibang antas ng awtoridad. Ang sistemang ito ay nagtagumpay sa pag-organisa at pamamahala ng kolonya sa loob ng higit sa tatlong siglo, bagamat nagkaroon ito ng mga limitasyon at kritisismo mula sa mga lokal na mamamayan.